Rated 5.00/5 based on 1 readers reviews
به مطلب امتیاز دهید :
( 0. 0 )

ناشر : انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی
گردآورنده : سیدهادی خسروشاهی
انقلاب اسلامی ایران كه در بهمن 1357 به پیروزی رسید دارای سه ركن ركین است: نخست رهبری حضرت امام خمینی (ره)، دوم ایدئولوژی اسلامی، و سوم مردم. عنوانی هم كه انقلاب اسلامی را از سایر انقلابات جهان متمایز می‌كند می‌تواند مشخص‌كننده ماهیت و رهبری آن باشد.


فهرست موضوعی اسناد
متن نامه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به حسن‌البكر رئیس جمهور عراق در مورد لزوم آزادی برخی از علمای نجف

اطلاعیه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت شهادت حضرت زهرا(س)

گزارش در مورد ضرب و شتم طلاب و مردم در مقابل مدرسه‌ی فیضیه در روز سوم بهمن 1341

بیانیه اعتراض‌آمیز حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت چهلم و تیراندازی به مدرسه‌ی فیضیه
بیانیه‌ی اعتراض مجمع روحانیون مجاهد در مورد رفراندوم انقلاب سفید شاه

بیانیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم در پی حمله‌ی مأمورین رژیم پهلوی به مراسم عزاداری به مناسبت شهادت امام صادق (ع) در مدرسه فیضیه قم
اطلاعیه به مناسبت چهلمین روز فاجعه‌ی حمله به مدرسه‌ی فیضیه‌ی قم
اخطاریه جمعی از روحانیون قم به دولت در خصوص اصلاحات ارضی و اصلاحیه‌ی پیشنهادی خود بر این قانون
نامه دانشجویان دینی به ملت مسلمان ایران در مورد اعمال فشارهای رژیم پهلوی در مورد طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم و دیگر سیاست‌های ضددینی این رژیم
نام دانشجویان دینی خطاب به ملت و رئیس جمهور آمریكا در مورد عدم حمایت از حكومت استبدادی، ضدقانونی و ضد اسلامی پهلوی
بیانیه‌ی محصلین حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد مخالفت علمای قم با اظهارات سیدمهدی روحانی و اعلام انزجار از اظهارات وی
تلگراف طلاب حوزه‌‍ی علمیه‌ی قم به سران ملل عربی، اسلامی (مصر، سوریه و عراق) در محكومیت سیاست استعماری هیئت حاكمه‌ی ایران در اعمال فشار برضد روحانیت و برقراری رابطه با اسرائیل
بیانیه در مورد تشریح اهداف روحانیون در پیگیری مبارزه برضد برنامه اصلاحات حكومت پهلوی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد بازداشت امام و شكنجه روحانیون و فضای تهدید و سانسور در كشور
بیانیه‌ی حوزه‌‌ی علمیه‌ی قم در خصوص جنایات رژیم پهلوی برضد روحانیت از جمله اعزام طلاب علوم دینی به سربازی محاكمه روحانیت و حملات مكرر به مدارس علوم دینی

پیام دانشجویان حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت برگزاری كنگره‌ی سالانه انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپا
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد گسترش اقدامات ضددینی و ضد روحانیت رژیم پهلوی از جمله ربودن امام خمینی و رواج مسائل انحرافی در میان مردم مسلمان ایران
نامه‌ی تبریك به امام خمینی به مناسبت میلاد امام زمان (عج)
اعلامیه‌ی گروهی از فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم در دعوت از مردم برای شركت در مجلس گرامیداشتی در منزل آیت‌الله روحانی در سالروز حمله‌ی عمال رژیم به مدرسه‌ی فیضیه
اعلامیه‌ی حوزه‌‍‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت سالگرد فاجعه‌ی مدرسه‌ی فیضیه

بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد سالگرد فاجعه‌ی ضرب و شتم طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم و جنایات رژیم پهلوی و هشدار در مورد نفوذ اسرائیل در شرق كشور
بیانیه‌‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در عید نوروز 43 و دعوت از مردم برای مبارزه و ایستادگی در برابر اقدامات حكومت دیكتاتوری پهلوی از جمله‌ كشتار طلاب قم و ا دامه‌ی بازداشت امام خمینی


اطلاعیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌‌ی قم در مورد برگزاری مراسم جشن در مدرسه‌ی فیضیه به مناسبت آزادی امام خمینی
فصلنامه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه در پایان مراسم جشن به مناسبت آزادی امام و  درخواست از ایشان و دیگر مراجع برای ادامه‌ی مبارزات
بیانیه‌ی اعتراض در مورد تلاش دولت برای ایجاد مانع بر سر راه اتحاد كشورهای اسلامی در برابر رژیم اسرائیل
دعوت حوزه‌ی علمیه‌ی قم از مردم برای اعتصاب عمومی به مناسبت ربوده شدن شبانه امام خمینی و محاصره‌ی منازل سایر مراجع در قم توسط مأمورین مسلح
بیانیه‌ی اعتراض حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت گذشت 18 روز از تبعید امام به تركیه
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تصویب لایحه‌ی كاپیتولاسیون و تبعید امام به تركیه
اطلاعیه در مورد ادامه تلاش‌های عوامل رژیم در تهدید و سركوب طلاب حوزه‌ی علمیه‌
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مراسم جشن نیمه‌ی شعبان
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد برگزاری مجلس جشن نیمه‌ی شعبان و حمایت از امام
متن استفتاء از آیات عظام میلانی و مرعشی نجفی در مورد تكلیف وعاظ در برابر تضییقات احتمالی دولت برای تجلیل از امام خمینی
پاسخ آیت‌الله‌العظمی میلانی به استفتاء علمای حوزه علمیه قم
پاسخ آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی به استفتاء علمای حوزه
نامه‌ی محصلین مدرسه‌ی آیت‌الله بروجردی به مجلس شورای تركیه درباره‌ی برخورد ناشایسته دولت آن كشور با امام
اعلامیه صادر شده به زبان عربی در حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مخالفت با رژیم پهلوی
بیانیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تبعید امام به تركیه و دستگیری فضلا و طلاب حوزه علمیه‌ی قم
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی دومین سالگرد فاجعه‌ی مدرسه‌ی فیضه
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در دومین سالگرد شهدای حمله به مدرسه‌ی فیضیه در مراسم بزرگداشت شهادت امام صادق (ع)
بیانیه‌ی اعتراض‌آمیز به دنبال ادامه‌ی تبعید امام و ایجاد محدودیت برای مجالس عزاداری و زندانی و شكنجه نمودن گروهی از علما و مبلغین
استفتاء 52 نفر از مدرسین و محصلین حوزه‌ی علمیه‌ی قم از آیت‌الله سیدعبدالله شیرازی در مورد شرعی بودن حكم اعدام مباشرین در قتل حسنعلی منصور و جواب ایشان
اطلاعیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قمم در مورد تحصن در بیت آیات عظام قم در اعتراض به ادامه‌ی تبعید امام و اعدام 6 نفر از متدینین بازار تهران به اتهام قتل منصور
اطلاعیه متحصنین در بیت آیات عظام در قم در مورد فشار رژیم پهلوی برای پایان تحصن و تأكید بر ادامه‌ی مبارزه دینی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی دومین سالگرد و قیام 15 خرداد
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی میلاد بزرگ حضرت فاطمه زهران(س) و امام خمینی
متن شعر اهدایی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به ملت مسلمان ایران به مناسبت دو میلاد حضرت فاطمه (س) و امام خمینی
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در آستانه‌ی سومین بهار نهضت دینی ملت ایران و نصیحت به دولت برای دست برداشتن از سیاست دولت‌های پیشین و بازگرداندن امام خمینی از تبعید و پرهیز از قانون‌شكنی
اعلامیه‌ی دانشجویان حوزه‌ی علمیه‌ی قم و دعوت از همه‌ی متفكرین و دانشمندان حوزه‌ی علمیه‌ی قم به وحدت‌نظر و پرهیز از رفتارهای اختلاف‌آفرین
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در اعتراض به بازداشت آقایان حسینعلی منتظری و عبدالرحیم ربانی شیرازی
بیانیه‌ی هشدارآمیز حوزه‌ی علمیه‌ی قم به ملت مسلمان ایران در مورد اقدامات جدید رژیم در دخالت در امور روحانیت و امور برخی از مساجد و مدارس دینی و ایجاد محدودیت برای وعاظ
بیانیه‌ی دانشجویان حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد اقدام هیئت حاكم به منظور ایجاد مشكلات جدید در راه تحصیل علوم دینی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت سومین سالگرد فاجعه‌ی مدرسه‌ی فیضیه‌ی قم و طالبیه‌ی تبریز
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌‍ی سربازگیری طلاب توسط رژیم شاه
اعلامیه‌ی دانشجویان حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره حمایت از مبارزات مردم مسلمان عرب علیه رژیم اشغالگر فلسطین
اطلاعیه‌ی دانشجویان قمی و دانشگاه تهران در خصوص تكذیب اعزام نماینده‌ای از جانب جامعه‌ی روحانیت قم به تهران
تلگرام طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم به سران كشورهای عربی درباره‌ی حمایت از مبارزات آنان علیه رژیم اشغالگر فلسطین
اعلامیه مدرسین و محصلین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی دخالت اوقاف در امور مذهبی و دینی
اعلامیه‌ی محصلین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درخصوص ضرورت مقاومت در برابر توطئه‌ی جدید سازمان اوقاف به همراه گزارش عصار رئیس سازمان اوقاف به نخست‌وزیر
پیام طلاب علوم دینی محوزه‌ی علمیه‌ی قم به فدائیان فلسطینی سرزمین‌های اشغالی
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به ملت مسلمان ایران در مورد ضرورت هوشیاری آنها در قبال تلاش شاه برای وابسته نمودن اقتصاد ایران به آمریكا و غرب
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت شهادت آیت‌الله سعیدی
نامه تسلیت فضلا و محصلین حوزه‌ی علمیه به امام خمینی به مناسبت شهادت آیت‌الله سعیدی
پاسخ امام خمینی به تسلیت‌نامه فضلا و محصلین حوزه‌ی علمیه‌ی قم
نامه اساتید و طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی محكومیت كنفرانس اردن
اعلامیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حمایت از مبارزات دانشجویان دانشگاه‌ها
بیانیه در مورد لزوم اتحاد نیروهای مذهبی و انقلابی و دوری جستن از اختلافات
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در ارتباط با حوادث اردیبهشت سال 50 و حمله به دانشگاه تهران
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی ضرب و جرح و حبس روحانیون و دانشگاهیان
اعلامیه‌ی دانشجویان حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اهانت دو نفر از سناتورهای مجلس سنا به امام خمینی
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد حمله و یورش نیروهای رژیم پهلوی برضد فضلا و علما و مردم در قم در اعتراض به توهین مجلس سنا به امام خمینی
بیانیه‌ی روحانیون مترقی قم در مورد جنایات و كشتارهای رژیم پهلوی
اطلاعیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد ادامه‌ی سركوب‌ها، شكنجه‌ها و اعدام‌ها در رژیم پهلوی، خصوصاً در مورد گروهی از جوانان مسلمان
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت شهادت پنج تن از جوانان مبارز مسلمان
اعلامیه‌ی شماره‌ی 10 حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت گرامی‌داشت شهادت گروهی از دانشجویان به دست رژیم پهلوی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اقدامات ضدانسانی و اسلامی رژیم شاه و تیرباران پنج‌تن از جوانان مسلمان و مبارز
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی جنایات رژیم شاه در كشور به تبعیت از آمریكا و رژیم اشغالگر فلسطین
اعلامیه‌ی روحانیون مبارز قم درباره‌ی مفاسد و جنایات رژیم شاه و لزوم مقاومت مردم در برابر این رژیم
قطعه شعر یكی از روحانیان آگاه حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی مبارزین در بند رژیم شاه
اعلامیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعمال ضدانسانی رژیم شاه و بزرگداشت شهادت آیت‌الله حسین غفاری
اعلامیه‌ی جامعه‌ی روحانیت مترقی ایران به مناسبت شهادت آیت‌الله غفاری و ادامه‌ی سیاست سركوب رژیم برضد روشنفكران و علما و روحانیون
متن اعلامیه‌ی روحانیون مترقی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعمال ضددینی رژیم شاه با زندانیان
اعلامیه‌ی روحانیون حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعمال ضددینی و مفاسد رژیم شاه و لزوم قیام مردم و برقراری حكومت اسلامی
اعلامیه‌ی دانشجویان دینی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی سالگرد فاجعه‌ی مدرسه‌ی فیضیه
اعلامیه‌ی روحانیون حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی جنایات و مفاسد رژیم شاه در 15 خرداد و برپایی جشن‌های 2500 ساله و ادامه دستگیری‌ها و شكنجه‌ها
بیانیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت قیام و تظاهرات خونین قم در روزهای 15 تا 17 خرداد 1354
بیانیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد توطئه‌ی جدید رژیم پهلوی برضد نیروهای انقلابی و سوءاستفاده از مطالب برخی شخصیت‌ها در روزهای مزدور
متن اعلامیه‌ی استادان و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی شهادت سیدابوالحسن شمس‌آبادی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تحریف اعلامیه‌‌های این حوزه توسط اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت مجلس بزرگداشت شهادت حاج آقا سیدمصطفی خمینی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اتحاد ملت مسلمان به رهبری امام تا رسیدن به پیروزی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت بزرگداشت چهلمین روز شهادت حاج آقا سیدمصطفی خمینی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌‍‌ی تظاهرات مردم مسلمان ایران در چهلمین روز شهادت حاج‌آقا سیدمصطفی خمینی
متن قطعنامه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت برگزاری مجلس بزرگداشت چهلمین روز شهادت حاج آقا سیدمصطفی خمینی
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی جنایات رژیم شاه در 19 دی
متن اعلامیه‌ی مشروح طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حادثه‌ی 19 دی
متن اعلامیه‌ی طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حادثه‌ی 19 دی
اعلامیه‌ی جمعی از خطبا و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تشریح مواضع علما در برابر اقدامات رژیم شاه
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم در ارتباط با قیام خونین تبریز
اعلامیه‌ی طلاب گیلانی و رشتی مقیم قم درباره‌‍‌ی جنایات 19 دی و 29 بهمن رژیم شاه در قم و تبریز
اعلامیه‌ی طلاب مازندرانی مقیم قم درباره‌ی جنایات 19 دی و 29 بهمن رژیم شاه در قم و تبریز
اعلامیه‌ی طلاب اصفهانی مقیم قم درباره‌ی جنایت 29 بهمن رژیم شاه در تبریز
اعلامیه‌ی جمعی از فضلا و ممحصلین همدانی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حوادث 19 دی قم و 29 بهمن تبریز
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی عدم برگزاری مراسم عید نوروز به دلیل ادامه‌ی جنایات رژیم شاه
اعلامیه‌ی حوزه‌ی مشهد درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت شهدای 19 دی قم و چهلمین روز شهدای 29 بهمن تبریز
اعلامیه‌ی جمعی از فضلا و مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت چهلمین روز شهدای 29 بهمن تبریز
متن نامه‌ی جمعی از روحانیون یزدی مقیم حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعلام پشتیبانی از اقدامات مراجع تقلید در پیشبرد اهداف عالیه انقلاب اسلامی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت چهلمین روز شهدای 29 بهمن تبریز
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تظاهرات طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی نجف‌اشرف علیه برگزاری مراسم نیایش از سوی عمال ساواك در نجف
متن نامه‌ی محصلین و طلاب مازندرانی به استادان حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی ادامه‌ی نهضت و اعلام آمادگی برای اجرای دستورات مراجع
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی برگزاری مراسم چهلمین روز شهدای یزد، جهرم، اهواز، اصفهان و دیگر شهرها
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حمله مزدوران رژیم شاه به منازل مراجع عظام
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌‍ی لزوم دیدار با تبعید شدگان
متن اعلامیه‌ی تحلیلی روحانیون مترقی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تشریح وقایع نهضت اسلامی از 15 خرداد 42
اعلامیه‌ی جمعی از فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اهانت مزدوران رژیم شاه به مقام مراجع عظام
متن اعلامیه‌ی تشكر حوزه‌ی علمیه‌ی قم از تعطیلی سراسری مردم قم به مناسبت هفتمین روز شهدای مشهد، رفسنجان، جهرم و همدان
اعلامیه‌ی جامعه‌ی مدرسین و حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی فاجعه‌ی سینما ركس آبادان
اعلامیه‌ی فضلا و مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی فاجعه‌ی سینما ركس آبادان در مرداد 57
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌‍ی قم (مجمع اخوان‌المؤمنین) درباره‌ی فاجعه‌ی سینما ركس آبادان
اعلامیه‌ی جمعی از استادان و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی پایان اعتصاب 6 روزه در این شهر
متن اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعلام تعطیل و عزای عمومی به مناسبت جنایات رژیم شاه
اعلامیه‌ی محصلین كرمانی مقیم قم درباره‌ی جنایات رژیم شاه در مسجد جامع كرمان
اطلاعیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت حادثه‌ی درگذشت حجت‌الاسلام سیدمهدی گلپایگانی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه قم درباره‌ی محاصره بیت امام در نجف‌اشرف
اعلامیه‌ی روحانیون مبارز حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی چهلمین روز شهدای 17 شهریور و سالگرد شهادت حاج آقاسیدمصطفی خمینی
اعلامیه‌ی جمعی از فضلا و مدرسان حوزه‌ی علمیه‌ درباره‌ی برگزاری مجلس بزرگداشت سالگرد شهادت حاج آقا سیدمصطفی خمینی و چهلمین روز شهدای 17 شهریور تهران
اعلامیه‌ی روحانیون كرمان مقیم قم درباره‌ی جنایت مزدوران رژیم شاه در هجوم به مسجد جامع این شهر
اعلامیه‌ی طلاب حوزه‌‍ی علمیه‌ی قم درباره‌ی سخنرانی شاه در جمع افسران ارتش
اعلامیه‌ی محصلین علوم دینی آمل مقیم قم درباره‌ی اعلام همبستگی با نهضت اسلامی
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی غارت و خروج اموال از ایران توسط رژیم شاه
اعلامیه‌ی جامعه‌ی روحانیت نیشابور مقیم حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی جنایات رژیم شاه
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تأكید بر ادامه‌ی مبارزه تا پیروزی نهایی
اعلامیه‌ی طلاب قوچانی مقیم قم درباره‌ی جنایات رژیم شاه در این شهر
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعتصاب كاركنان صنعت نفت
پیام حوزه‌ی علمیه‌ی قم به نیروهای مسلح ارتش درباره‌ی پیوستن به صفوف مبارزان مسلمانان
اعلامیه‌ی روحانیون قم درباره‌ی دعوت مردم به قیام علیه رژیم شاه
متن اعلامیه‌ی ابراز تأسف فضلا و طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی دیدار فرح دیبا با آیت‌الله خویی
اعلامیه‌ی جمعی از استادان و مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی شكستن اعتصاب بازار به منظور تجدید قوا و آمادگی مردم برای ادامه‌ی مبارزه
متن اعلامیه‌ی تفصیلی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی تشریح جنایات رژیم شاه و بیان دستاوردهای انقلاب اسلامی
اعلامیه‌ی محصلین غیر ایرانی مقیم حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حمایت از مبارزات مردم مسلمان ایران
اعلامیه‌ی فضلا و استادان طلاب علوم دینی مازندران مقیم قم درباره‌ی پنجاه سال حكومت مستبد پهلوی
اعلامیه‌ی گروه مظلومین حوزه‌‍ی علمیه‌ی قم درباره‌ی اعمال ضداسلامی شاه
پیام حوزه‌ی علمیه‌ی قم به نیروهای ارتشی درباره همبستگی با ملت مسلمان ایران و اجتناب از كشتار هموطنان پیوستن به صفوف مبارزات مسلمانان
اعلامیه‌ی فضلا و طلاب استان بوشهر مقیم قم درباره‌ی جنایات مزدوران رژیم شاه در آن استان
اعلامیه‌ی فضلا و طلاب استان بوشهر مقیم قم درباره‌ی حمله به منزل حجت‌الاسلام شیخ ابوتراب دشتی عاشوری از علمای بوشهر
اعلامیه‌ی اساتید حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی ادامه اعتصاب بازار
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی بسیج جوانان برای مبارزه مسلحانه و شناسایی مزدوران رژیم
هشدار به مردم مسلمان ایران و طلاب حوزه‌های علمیه در مورد تلاش رژیم برای به انحراف كشاندن مبارزات اعلامیه‌ی علما و اساتید حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی گشودن موقت مغازه‌ها
اعلامیه‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی حمایت از مبارزات دانشجویان دانشگاه‌ها متن پرسش طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم از آیت‌الله شریعتمداری درباره‌ی اظهارات شاپور بختیار مبنی بر حمایت مراجع از دولت وی
متن اطلاعیه شماره‌ی 1 روحانیون قم درباره‌ی اعلام تحصن در پی ممانعت از ورود امام به كشور
اطلاعیه‌ی جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم درباره‌ی مراسم استقبال از امام
اطلاعیه‌ی شماره‌ی 2 جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم در زمینه‌ی تذكراتی به مستقبلین روز ورود امام خمینی
تلگرام تبریك جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مناسبت انتصاب مهندس بازرگان به نخست‌وزیری موقت
اطلاعیه نمایندگان جامعه‌ی مدرسین درباره‌ی كارشكنی برخی افراد خودسر در قم
متن نامه آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای به آیت‌الله صدوقی به مناسبت كشتار مردم یزد
بیانیه جامعه طلاب دامغانی حوزه‌ی علمیه‌ی قم درخصوص حمله وابستگان رژیم به خانه‌های مردم در دامغان
بیانیه شماره یك علمای مبارز و پیشرو حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مورد اعلامیه‌های جعلی در تكفیر افكار انقلابی برخی از عالمان و اندیشمندان اسلامی
  

  

مقدمه‌

انقلاب اسلامی ایران كه در بهمن 1357 به پیروزی رسید دارای سه ركن ركین است: نخست رهبری حضرت امام خمینی (ره)، دوم ایدئولوژی اسلامی، و سوم مردم. عنوانی هم كه انقلاب اسلامی را از سایر انقلابات جهان متمایز می‌كند می‌تواند مشخص‌كننده ماهیت و رهبری آن باشد. در كنار رهبری بی‌بدیل حضرت امام كه در پیروزی انقلاب اسلامی مهم‌ترین نقش را داشت، بایستی جایگاه علما و حوزه‌ی علمیه را مورد توجه قرار داد.

از سپیده‌دم شروع نهضت اسلامی در سال 1341 حوزه‌ی علمیه‌ی قم به مهم‌ترین كانون نهضت اسلامی تبدیل گردید. حوزه‌ی علمیه‌ی قم حلقه‌ی واسط علما و روحانیون و حضرت امام از یكسو و سراسر ایران از طرف دیگر بود. در واقع آموزه‌های نهضت اسلامی ایران توسط حوزه‌ی علمیه‌ی قم به سراسر ایران منتقل می‌گردید. ناگفته نماند آنچه در دوره‌ی نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی در حوزه‌ی علمیه مورد استفاده قرار گرفت از مواریث ارزشمند دوران زعامت آیت‌الله العظمی بروجردی بود. این دوره دوران شكوفایی حوزه‌های علمیه قم و احیای حوزه‌های علمیه در سراسر ایران بود. ضمن اینكه آیت‌الله العظمی بروجردی با اعزام وكلای خود به سراسر ایران شبكه‌ی گسترده‌ی وكالت ایجاد كرد كه در گستردگی و همگانی‌شدن نهضت اسلامی نقش غیرقابل انكاری را ایفا كردند.

حوزه‌ی علمیه‌ی قم از دو منظر در تاریخ انقلاب اسلامی قابل دقت و توجه است: نخست از منظر حقوقی و عنوان «حوزه‌ی علمیه» می‌باشد و بر همین اساس بخش مهمی از اسناد برجای مانده از نهضت اسلامی به نام حوزه‌ی علمیه‌ی قم منتشر گردیده است. از سوی دیگر از منظر حقیقی علما و روحانیون است كه به نام حقیقی به امضای اعلامیه‌های روشنگر و مبارزه‌، مبادرت می‌كردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین استاد سیدهادی خسروشاهی از فعالان فرهنگی ـ سیاسی پیشگام نهضت اسلامی در دوران قبل از انقلاب ـ علی‌رغم خطرات موجودـ در اقدامی قابل تحسین و تقدیر به گردآوری اسناد تاریخ نهضت اسلامی پرداخته است. آنچه در ادامه‌ی مجلدات اول و دوم اسناد نهضت اسلامی از مجموعه اسناد گردآوری‌شده‌ی ایشان منتشر می‌گردد، جلد سوم شامل اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی است كه به امضای طلاب و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم در طول تاریخ نهضت اسلامی منتشرشده است. اسناد این مجلد كه به ترتیب تاریخی تدوین گردیده است در حقیقت گاهشمار تاریخ نهضت اسلامی به روایت اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها به حساب می‌آید.

جلد چهارم اسناد نهضت اسلامی هم كه در رابطه با جلد سوم می‌باشد شامل اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی است كه با امضای «حوزه‌ی علمیه‌ی قم» چاپ و تكثیر گردیده است.

مركز اسناد انقلاب اسلامی ضمن تقدیر از زحمات استاد حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهادی خسروشاهی كه با بزرگواری انتشار مجموعه اسناد نهضت اسلامی را به مركز اسناد انقلاب اسلامی محول كرده‌اند، از زحمات معاون محترم پژوهشی آقای دكتر اشرفی، مدیر بخش تدوین آقای رحیم نیكبخت و همچنین همكاران محترم معاونت انتشارات كه در آماده‌سازی و انتشار این اثر تلاش كرده‌اند تشكر می‌نماید.

مركز اسناد انقلاب اسلامی

 

درباره‌ی مجموعه:

اسناد نهضت اسلامی ایران

بی‌تردید هیچ‌ تحول اجتماعی و انقلاب سیاسی در هیچ كشور و جامعه‌ای، بدون مقدمه و سابقه‌ به‌وجود نمی‌آید و در واقع علل و عوامل گوناگونی در پیدایش و پیروزی و موفقیت هر تغییر یا انقلابی، نقشی اساسی و تأثیرگذار به‌عهده دارند.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران از این قانون كلی مستثنی نیست و باید گفت كه آغاز نهضت اسلامی و مبارزات پی‌گیر و پرهزینه‌ی مردم مسلمان ایران، به رهبری علما و مرجعیت شیعه، و در طلیعه‌ی آنان امام خمینی قدس سره، زمینه‌ساز این پیروزی بود... یعنی: آغاز مبارزات رسمی و علنی روحانیت از خرداد 1342، پیشگام و طلیعه‌ی یك دوره‌ی طولانی در این راستا بود كه نام این برهه از زمان را باید دوران «نهضت اسلامی» گذاشت كه عامل عمده‌ی تداوم و ابزار اصلی استمرار آن، صدور «اعلامیه‌ها»ی مراجع عظام و علمای بلاد  همگام با «سخنرانی‌ها»ی علماء محترم و شخصیت‌های برجسته و وعاظ و دیگر اهل خطابه، در سراسر كشور بود...

 اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی كه در این دوران صادر و منتشر شده‌اند، در واقع اسنادی تاریخی، ارزنده و ماندگار، درباره‌ی چگونگی پیدایش و استمرار و تكامل مبارزه‌ی روحانیت و مردم در نهضت اسلامی ایران به شمار می‌روند كه با بررسی و تحلیل محتوای آنها، می‌توان تاریخ پیدایش و تكامل و حقیقت هدف نهضت را به‌دست آورد و چگونگی آن را مورد ارزیابی و سپس مورد داوری منصفانه و منطقی قرار داد...

اینجانب به علت حضور فعال و شركت عینی و همه‌جانبه در امور نهضت، از جمله در تنظیم و تهیه‌ی بخشی از اعلامیه‌های فضلا و طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم، و در مواردی جمع‌آوری امضاهای اساتید و فضلا و طلاب در ذیل اعلامیه‌ها و یا با تكثیر، توزیع و پخش بسیاری از اعلامیه‌های صادره از سوی مراجع و علمای عظام و فضلا و طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم و همچنین علمای دیگر بلاد ـ با همكاری گروهی از دوستان و برادران ـ در واقع همیشه در جریان امور بودم و همزمان و همواره به‌محض انتشار اعلامیه‌ها دو نسخه از آنها را اخذ و در بایگانی شخصی و خصوصی خود، نگهداری می‌كردم كه هم‌اكنون برای ثبت در تاریخ و حفظ میراث تاریخی اسناد نهضت اسلامی ایران، همه‌ی آنها در مجموعه‌ای ده جلدی چاپ و در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

البته لازم به یادآوری است كه تعدادی از این اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، توسط بعضی از پژوهشگران و تاریخ‌نگاران و یا نهادهای سیاسی ـ تاریخی، منتشر گشته و در كتاب‌های مربوط به تاریخ حوادث معاصر و خاطرات شخصیت‌های تأثیرگذار در پیشبرد اهداف نهضت، و به تناسب، نقل شده است؛ اما به نظر می‌رسد كه اسناد جمع‌آوری شده توسط اینجانب، جامع‌ترین و كامل‌ترین این اسناد می‌باشد، چرا كه تعدادی از آنها حتی در پرونده‌ها و بایگانی موجود در «ساواك» و یا «اطلاعات شهربانی» هم وجود نداشت و به‌دست نیامد.

البته نگهداری این اسناد در آن شرایط بحرانی و خفقان همراه با سایه‌ی سنگین تعقیب و مراقبت‌های ویژه‌ی «شهربانی» و «ساواك قم» كار آسانی نبود، اما به یاری خداوند، علیرغم بازداشت‌ها و بازجویی‌های مكرر از عناصر وابسته و خود حقیر، و پی‌گیری‌های مستمر مأموران رژیم در این زمینه، آنها هرگز نتوانستند عاملین و مسئولین اصلی و یا حتی محل نگهداری و تكثیر اعلامیه‌ها و دستگاه‌های تایپ و پلی‌كپی را كشف و آنها را ضبط كنند و همواره در گزارش‌های جعلی خود، مسئولین «مركز» را سرگرم ساختند و نزدیكی «وصول به هدف» را به آنها وعده دادند... اما هیچ‌وقت نتوانستند به وعده‌ی خود عمل كنند!

بی‌تردید خلوص نیت افراد و رعایت اصول مخفی‌كاری توسط همه‌ی برادران و دست‌اندركاران تهیه و تنظیم و نشر «بعثت» و «انتقام» و اعلامیه‌ها، كه در آن روزگار شامل حال همه‌ی افراد بود، عامل اصلی این توفیق و امداد الهی و یاری و پشتیبانی حق تعالی بود.

بی‌مناسبت نیست كه در این یادداشت كوتاه برای ادای دین اخلاقی، یادآور شوم كه این اسناد ـ كه حفظ آنها به پنهان‌كاری ویژه و دقیق نیاز داشت ـ نخست در منزل مرحوم ابوالفضل طهماسبی، مدیر هفته‌نامه‌ای كه به نام «استوار» در قم منتشر می‌گردید ـ و نسبت سببی با اینجانب داشت ـ نگهداری می‌شد و چون نامبرده به خاطر شغلی كه داشت با دوایر دولتی بی‌ارتباط نبود، همین امر را باید عاملی در مورد سوءظن قرار نگرفتنِ محل و در نتیجه محفوظ و مصون ماندن اسناد، از گزند بازرسی‌های منازل توسط ساواك، به‌شمار آورد.

 پس از گذشت مدت طولانی و به‌دنبال تذكار یكی از منسوبین نزدیك، چون احتمال می‌رفت كه تردد مكرر اینجانب به منزل مرحوم طهماسبی ـ كه در كوچه‌ای مقابل «مسجد امام» قم قرار داشت ـ موجب سوءظن مأمورین و كشف و ضبط اسناد گردد، در یك اقدام ضربتی! و جسورانه، در نیمه‌شبی، همه پرونده‌ها و پوشه‌های مربوطه را از آن «خانه‌ی امن» به یك «دفتر امن» كه كتابخانه‌ی مجله‌ی «مكتب اسلام» در ساختمان «دارالتبلیغ اسلامی» بود، منتقل كردم كه این بار، رفت و آمد مكرر من به آن محل، چون عضو هیئت تحریریه‌ی مجله‌ی «مكتب اسلام» بودم، قاعدتاً موجب سوءظن واقع نمی‌گردید.

البته بنده در این مورد هم برای حفظ موازین شرعی و اخلاقی، به‌طور مستقیم از متولی محترم آن محل و یا نهاد، استجازه كرده بودم و ایشان ـ رحمةالله علیه ـ با یك شرط شرعی «عدم اطلاع هیچ یك از اعضای مجله و مسئولین كتابخانه» آن را پذیرفته بودند و من پس از پذیرفتن این شرط و به دنبال اعلام موافقت ایشان، در پشت یكی از قفسه‌های كتاب در كتابخانه، ـ كه گنجه‌ای خالی وجود داشت ـ جاسازی كردم و همه‌ی آن اسناد را در آن گنجه و درون چندین كارتن جای دادم. و سپس و بدون نگرانی دائمی از كشف امر، در اوقات عدم حضور مدیر كتابخانه حجةالاسلام والمسلمین جناب آقای: علوی كاشانی ـ از دوستان نزدیك مرحوم شیخ رضا گلسرخی كاشانی ـ علاوه بر مجموعه اعلامیه‌های قبلی، اعلامیه‌های جدید را هم به محض انتشار، به آنجا منتقل می‌كردم و در محل جاسازی‌شده قرار می‌دادم.

به هرحال محافظت طولانی مدت از این اسناد با آن همه مشكلات و نگرانی‌ها، كار سهل و آسانی نبود، ولی یاری حق، این اسناد را از دسترسی دشمن و گزند حوادث محفوظ نگه داشت كه اینك در شكل مجموعه‌ای و در چندین جلد، به‌تدریج در اختیار اهالی تاریخ، قرار داده می‌شود.

***

پس از آماده‌سازی و چاپ و نشر دو مجموعه‌ی نخستین اسناد، كه از سوی ما و دوستان معظم در حوزه‌ی علمیه‌ی قم، تحت عنوان: «بعثت» و «انتقام» ـ نشریه‌های مخفی طلاب حوزه‌ی علمیه ـ منتشر می‌گردید و اتفاقاً نسخه‌های كامل آنها هم به‌طور انحصاری، در آرشیو حقیر نگهداری می‌شد، اینك مجموعه‌ی سوم و چهارم این اسناد، به‌دست چاپ سپرده می‌شود.

 این دو مجموعه‌ی جدید، شامل اعلامیه‌ها و بیانیه‌های فضلا و طلاب حوزه‌های علمیه در آن دوران است كه بخشی از آنها كه با امضاهای مشخص افراد منتشر شده‌اند، در یك جلد ـ جلد سوم ـ و بخش دیگری كه تحت عناوین و امضاهای كلی و مختلف، از جمله: حوزه‌ی علمیه‌ی قم، جامعه‌ی مدرسین، علمای مبارز، جامعه‌ی محصلین، طلاب قم، دانشجویان حوزه‌ی علمیه قم، مجمع روحانیون مجاهد، هیئت مدرسین، روحانیون مبارز قم، نهضت روحانیت، روحانیون مترقی قم، روحانیون حوزه علمیه قم، پاسداران نهضت مقدس روحانیت و غیره... منتشر شده‌اند، در یك مجموعه‌ی دیگر ـ جلد چهارم ـ انتشار می‌یابد.

هدف اصلی ما از این اقدام، همان‌طور كه اشاره شد، در واقع حفظ و نگهداری «اسناد نهضت اسلامی ایران» است و قصد ارزیابی، تجزیه و تحلیل و بررسی آنها را نداریم كه این اقدام ارزشمند و ضروری، نیازمند «كار جمعی» و «اقدام گروهی» توسط محققان و اهل تاریخ و علاقه‌مندان به كشف حقایق و شناخت اهداف نخستین و چگونگی آغاز مبارزه و مراحل تكاملی نهضتی است كه نتیجه‌ی نهایی آن، پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) بود.

 همان‌طور كه اشاره شد، بخشی از این اعلامیه‌ها در بعضی از كتاب‌ها، از جمله: «نهضت روحانیون ایران» تألیف مورخ معاصر: مرحوم علی دوانی و مجموعه «اسناد انقلاب اسلامی» تهیه شده به همت مورخ دیگر جناب سیدحمید روحانی، آمده است، و بخش دیگری در مجموعه چند جلدی اعلامیه‌های «جامعه مدرسین قم» نقل شده است... ولی این مجموعه كنونی:

اولاً: فقط شامل اسناد نهضت اسلامی ایران ـ یعنی از آغاز نهضت تا پیروزی انقلاب اسلامی، در بهمن 1357 ـ می‌باشد 

ثانیاً: جامع‌تر و كامل‌تر از بقیه‌ی آثار منتشر شده است و شامل همه‌ی اعلامیه‌های دیگری نیز هست كه در آن مجموعه‌ها بهردلیلی، نیامده است.

٭٭٭

در بخش پایانی جلد سوم (اعلامیه‌ها با امضاهای مشخص طلاب و فضلا) متن اعلامیه‌ای هم كه در سال 1337 شمسی و با امضای اینجانب درباره‌ی تحریم معامله با بهائیان و پپسی كولا، با استناد به فتوای آیت‌الله سیدحسین بروجردی
مرجع عالیقدر وقت و علمای عظام دیگر منتشر شده بود، به عنوان پیوست نقل می‌شود كه در واقع نخستین اعلامیه‌ای بود كه از سوی «طلبه‌ای» در حوزه‌ی علمیه‌ی قم و قبل از آغاز نهضت، منتشر گردیده بود كه البته به نوبه‌ی خود اثر مثبت و فراوانی در سراسر كشور داشت كه شرح آن در كتاب‌های مختلف مربوط به تاریخ معاصر،
از جمله كتاب: «قیام 15 خرداد»، تألیف برادر عزیز جناب آقای جواد منصوری و خاطرات اینجانب ـ حدیث روزگار ـ آمده است. و پس از آن، دو اعلامیه‌ی دیگر نیز كه باز با امضای مشخص دو طلبه جوان دیگر حوزه‌ی قم: ـ سیدصادق زیادتی و میرابوالفتح دعوتی ـ و قبل از آغاز نهضت اسلامی ایران منتشر شده‌اند، نقل می‌شود.

در پایانِ این یادداشت كوتاه، در رابطه با چگونگی جمع‌آوری و نگهداری این اسناد، تذكار یك نكته‌ی اساسی نیز ضروری است و آن اینكه: كار و اقدام «فردی» در تهیه و تنظیم مجموعه‌ای ده جلدی ـ كه سالیان درازی هم از تاریخ آن می‌گذرد ـ قاعدتاً نمی‌تواند بدون اشتباه و یا نقص باشد... روی همین اصل از همه‌ی برادران و دوستان و علاقه‌مندان به حفظ آثار و اسناد نهضت اسلامی ایران، انتظار می‌رود كه هرگونه نظریه‌ی تكمیلی یا پیشنهاد اصلاحی خود را به‌طور مكتوب اطلاع دهند و اگر اعلامیه و سند و دستخط چاپ‌نشده‌ای در اختیار دارند،  كپی آن را برای ما بفرستند تا در چاپ‌های بعدی مجموعه و یا در یك مجلد ویژه و مستقل: «مستدركات» آنها را و به‌نام خود اهداءكننده‌ی سند، بیاوریم.

پس از این چهار جلد نخستین، مجلدات بعدی به تدریج و به تفكیك شامل اعلامیه‌های مراجع عظام و علمای حوزه‌های علمیه‌ی ایران و عراق: حضرت امام خمینی، آیت‌الله خوئی(و علماء نجف و كربلا)، آیت‌الله گلپایگانی، آیت‌الله
نجفی مرعشی، آیت‌الله شریعتمداری، آیت‌الله روحانی، آیت‌الله میلانی، آیت‌الله شیرازی، آیت‌الله قمی، و... ـ و علمای دیگر بلاد خواهد بود كه بررسی مجموعه‌ی كامل آنها در معرفی عناصر اصلی نهضت و روشن‌شدن حقایق تاریخ نهضت اسلامی ایران و چگونگی مراحل تكاملی آن، تأثیر و نقش بسزایی خواهد داشت.

از مدیریت محترم مركز اسناد انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای روح‌الله حسینیان و دیگر برادران و مسئولین مركز، سپاسگزارم كه پیشنهاد اینجانب را برای چاپ و نشر مجلدات دهگانه‌ی این مجموعه پذیرفتند و آنها را به‌تدریج در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند.

ولله الحمد

سیدهادی خسروشاهی

قم: مركز بررسی‌های اسلامی

فروردین 1390 ش

 

 

مشخصات کتاب

  • اسناد نهضت اسلامی ایران جلد(4) اعلامیه های صادر شده با امضای حوزه علمیه قم
  • انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی
  • سیدهادی خسروشاهی
  • فارسی
  • چاپ شده
  • 5 5
  • 0028
  • نوبت اول
  • بهار 1390