اشاره:

... آنچه كه در این كتاب به عنوان «خاطرات مستند» مى آید، درواقع خاطرات و یادداشت هاى كوتاه و پراكنده اى درباره چند نفر از شخصیت هاى علمى، سیاسى و متدین معاصر است كه در طول بیش از نیم قرن، یعنى از سال 1332، با آنها حشر و نشر، گفتگو و بحث داشتم و با بعضى از آنها در سفرهاى متعدد، همراه بودم.

هر بخشى از این مجموعه «خاطرات مستند» را در زمان هاى مختلف ـ و نوعا پس از درگذشت آن ها ـ در طول سى سال گذشته نوشته ام و تا امروز از نشرشان پرهیز داشتم، به امید آنكه آنها را تكمیل كنم و خاطرات و یادداشت هاى دیگرى را با اسناد و عكس هاى بیشتر، بر آنها بیافزایم و بعد به دست چاپ بسپارم... اما متأسفانه مرور سریع زمان كه «ناگهان خیلى زود دیر مى شود»! و اشتغالات گوناگون و مسائل روزگار! مانع از تحقق آرزو و رسیدن به هدف در این زمینه گردید؛ و سرانجام با توجه به فرارسیدن «بزرگسالى»! همراه با عوارض اجتناب ناپذیر آن، روشن شد كه تكمیل آنها مقدور نخواهد بود... و به همین دلیل، تصمیم بر آن شد كه آنچه قبلاً و در طول زمان هاى متفاوت، نوشته شده است، به دست چاپ سپرده شود كه بعضى ها گفته اند «وجود ناقص» بهتر از «عدم كامل» است! به امید آنكه اگر معجزه اى رخ داد و امدادى از غیب رسید، به تكمیل آنها بپردازم!...

آنچه كه اكنون در اختیار دوستان قرار مى گیرد، علیرغم حجم كم و دورى از اطناب و پرهیز از جعل حدیث! و خاطره سازى!، مى تواند آگاهى هاى خاصى درباره شخصیت ها و عزیزان موردنظر، در اختیار قرار دهد... با این یادآورى كه آنچه در این كتاب مى آید، متن اصلى نوشته هاى پیشین است و فقط ویرایش كوتاهى به عمل آمده تا به اصطلاح دوستان «آنلاین» شود...

تعدادى عكس و سند نیز كه از حوادث دهر! مصون مانده است، در آخر كتاب خواهد آمد كه بعضى از آنها از لحاظ تاریخى ـ مانند نامه هاى مراجع وقت به آیت الله طالقانى ـ انحصارى و در نتیجه بسیار ارزشمند است.

 ... در استمرار این سلسله از خاطرات، بعضى دیگر از شخصیت هاى علمى، سیاسى، اجتماعى، فرهنگى ـ مانند: سید غلامرضا سعیدى، دكتر باستانى پاریزى، دكتر سید جعفر شهیدى، عباس زریاب خویى، شمس و جلال آل احمد، دكتر ابراهیم یزدى، سید صادق طباطبائى و... ـ مطرح خواهند بود كه پرداختن به آن ها باز از لحاظ تاریخى، مى تواند ارزشمند به حساب آید.

به عنوان نمونه: مجموعه مكاتبات اینجانب با آقاى دكتر ابراهیم یزدى، در طول اقامت ایشان در آمریكا، بالغ بر 80 نامه است و همچنین نامه هاى مرحوم سید صادق طباطبائى از آلمان... كه مجموعه آن ها مى تواند بازگوى چگونگى روابط حوزه و دانشگاه و یا حوزه و دانشجویان مسلمان فعال در خارج از كشور، در طول این زمان باشد و حقایقى را درباره مسائل تاریخ معاصر، روشن سازد.

با آرزوى سلامتى و دوام توفیق از سوى حق...

سید هادى خسروشاهى

قم: رمضان المبارك 1437 هـ.ق

خرداد 1395